Bậc tiến sĩ là chương trình đào tạo thông qua việc nghiên cứu trong phòng nghiên cứu. Hiện tại Pháp có  khoảng 270 trường đào tạo Tiến sĩ. Nghiên cứu sinh hoàn thành chương trình sau khi tiến hành bảo vệ luận án trước hội đồng giám khảo.

1. DOCTORAT HAY THÈSE ?

Từ “thèse” (luận án) thường bị nhầm lẫn với từ “Doctorat” (bằng Tiến sĩ).

Doctorat dùng để chỉ văn bằng mà bạn sẽ nhận được sau khi hoàn thành chương trình, là tấm bằng trình độ cao nhất được cấp ở Đại học tổng hợp và được công nhận trên thế giới. Quá trình nghiên cứu để lấy được bằng Tiến sĩ thường được gọi là thèse (luận án), người ta nói đăng kí vào « thèse » (s’inscrire en thèse), có nghĩa là đăng ký bậc Tiến sĩ (s’inscrire en doctorat).

Luận án là một trong những tài liệu nghiên cứu sinh phải viết và bảo vệ trước hội đồng giám khảo để được cấp bằng Tiến sĩ. Người ta có xu hướng nói « faire une thèse » (làm luận án) thay vì « faire son doctorat », vì luận án là thứ quan trọng bậc nhất trong quá trình học bậc Tiến sĩ !

Và nghiên cứu sinh phải viết luận án dưới sự giám sát của một « Directeur de Thèse » (giáo viên hướng dẫn làm luận án), người sẽ hướng dẫn bạn trong suốt quá trình học Tiến sĩ. Bạn phải chọn một người directeur de thèse chấp nhận giám sát bạn trước khi bắt đầu học Tiến sĩ.

2. HỌC BẬC TIẾN SĨ Ở ĐÂU ?

Nghiên cứu sinh có thể học bậc tiến sĩ trong tất cả các trường Đại học tổng hợp cũng như phần lớn các trường Grande École về kỹ sư, về thương mại hoặc thậm chí về nghệ thuật, thường liên kết với một ĐH tổng hợp. Tiến sĩ là một trong những bằng cấp quốc tế có trình độ cao nhất, được cấp sau khi hoàn thành 3 năm (thường đối với ngành khoa học « chính xác ») và tối đa 6 năm (đối với lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn).

TRONG PHÒNG NGHIÊN CỨU, GIÁM SÁT BỞI MỘT DIRECTEUR DE THÈSE

Chương trình Tiến sĩ trong lĩnh vực khoa học chính xác thường tiến hành trong phòng nghiên cứu toàn thời gian, cùng với đồng nghiệp của mình.

Đối với khoa học xã hội, nghiên cứu sinh thường làm việc một cách độc lập và không bắt buộc phải có mặt hàng ngày ở phòng nghiên cứu,  thường họ làm việc ở nhà, nhưng phải thường xuyên gặp giáo viên hướng dẫn (directeur de thèse) của mình và có thể đến thư viện của trường học tập.

Có gần 15 000 nghiên cứu sinh được cấp bằng Tiến sĩ mỗi năm : 46 % ở mảng khoa học và công nghệ, 20% sinh học – y tế, 20 % ở mảng khoa học nhân văn và 14 % khoa học xã hội.

CÁC TRƯỜNG ĐÀO TẠO TIẾN SĨ

Các Tiến sĩ được đào tạo bởi các « trường Tiến sĩ » ( écoles doctorales ), 270 trường đào tạo tiến sĩ liên kết với 2500 phòng nghiên cứu công lập rải rác khắp cả nước. Mỗi trường đào tạo Tiến sĩ lại có rất nhiều phòng nghiên cứu.

Các trường Tiến sĩ tổ chức và giám sát các hoạt động của các Tiến sĩ, chủ yếu là các hoạt động bổ trợ về phương pháp luận, giao tiếp, cách viết các bài viết khoa học, mở doanh nghiệp, sở hữu trí tuệ, v.v. Các chương trình đào tạo bổ sung này tương ứng với 150h học được phân bổ trong suốt quá trình học bậc Tiến sĩ.

Các trường này cũng tổ chức tuyển sinh bậc Tiến sĩ và theo dõi tiến độ làm việc của nghiên cứu sinh cùng với giáo viên hướng dẫn.

Tìm danh sách các trường Tiến sĩ trong danh sách này: https://doctorat.campusfrance.org/fr/phd/offers

3. VIẾT VÀ BẢO VỆ LUẬN ÁN

Ngoài các hoạt động nghiên cứu và thí nghiệm, nghiên cứu sinh còn phải viết luận án, một tài liệu ít nhất 200 trang. Trong luận án, bạn có thể cho những bài báo mình viết đã được đăng trên các tạp chí khoa học. Các bài viết này chứng minh rằng bạn đã đạt được một số kỹ năng như : khả năng lập luận, tinh thần phản biện, khả năng tìm tòi nghiên cứu tài liệu,…

Sau khi hoàn thành luận án, sẽ có 2 báo cáo viên kiểm chứng luận án và sau đó nghiên cứu sinh sẽ có quyền « bảo vệ » luận án của mình trước hội đồng giám khảo. Trong buổi  bảo vệ luận án này, nghiên cứu sinh thuyết trình về phương pháp và kết quả nghiên cứu của mình trước khi tranh luận với hội đồng giám khảo. Quá trình bảo vệ luận án thường được tiến hành công khai.

Quá trình bảo vệ và luận án sẽ được trường Đại học đăng tải công khai trên trang web www.theses.fr.

4. CÁC LOẠI HÌNH BẰNG TIẾN SĨ KHÁC NHAU

Le doctorat (Bằng Tiến sĩ )

Đây là chương trình Tiến sĩ phổ biến nhất, kéo dài từ 3 đến 6 năm trong cùng một phòng nghiên cứu. Và sinh viên sẽ nhận bằng Tiến sĩ ở ngôn ngữ Pháp. Ghi danh và bảo vệ luận án được tiến hành trong cùng một cơ sở đào tạo, và luận án sẽ được hoàn thành dưới sự giám sát của một giáo viên hướng dẫn duy nhất.

Le doctorat en codirection (Bằng Tiến sĩ đồng hướng dẫn)

Chương trình Tiến sĩ đồng hướng dẫn tức là nghiên cứu sinh sẽ có 2 giáo viên hướng dẫn. Một ở phòng nghiên cứu chính, của trường mà sinh viên ghi danh, người còn lại đến từ một trường khác ở Pháp hoặc từ một nước khác.

Ghi danh và bảo vệ luận án chỉ được tiến hành duy nhất ở trường của giáo viên hướng dẫn chính (directeur de thèse principal), điều đó cũng có nghĩa là sinh viên chỉ được nhận bằng của trường này.

Đây là một hình thức thú vị và khá dễ dàng thực hiện, cho phép sinh viên học chương trình bậc Tiến sĩ trong khuôn khổ hợp tác quốc tế.

Le doctorat en cotutelle (Bằng Tiến sĩ kép)

Đây là chương trình Tiến sĩ cho phép nghiên cứu sinh nhận bằng cấp từ cả 2 trường Đại học của 2 giáo viên hướng dẫn.

Chương trình được tiến hành trong một trường của Pháp và một trường ở nước ngoài (đôi Nghiên cứu sinh phải ghi danh tại cả 2 trường thông qua một cam kết, trong đó mọi thứ cần phải ghi rõ ràng: Bảo vệ luận án được tiến hành ở trường nào trong số 2 trường ? Bên nào chịu trách nhiệm chi trả phí đi lại cho hội đồng giám khảo ?

Mỗi năm, nghiên cứu sinh cần phải đăng kí ghi danh ở cả 2 trường, tuy nhiên chỉ phải trả phí ghi danh ở một trường. Điều đó cũng phải được nói rõ trong cam kết chương trình Tiến sĩ kép.

Le doctorat en entreprise (Bằng Tiến sĩ trong doanh nghiệp - CIFRE)

Chương trình Tiến sĩ trong doanh nghiệp là một cơ hội tuyệt vời để sinh viên làm quen với môi trường kinh tế. Chương trình CIFRE giúp nghiên cứu sinh làm luận án trong một doanh nghiệp liên kết với một trường Đại học. Trường hợp này khá giống với chương trình đồng hướng dẫn, nghiên cứu sinh sẽ có một người hướng dẫn là giáo viên ở trường đại học và người còn lại ở công ty. Nghiên cứu sinh sẽ được trả lương bởi doanh nghiệp, doanh nghiệp được nhận một khoản trợ cấp từ Nhà nước và hết khoá thì nghiên cứu sinh sẽ được cấp bằng từ trường.

Có một số chính sách hỗ trợ cho các bạn đến từ những nước ngoài như Ấn Độ hay Maroc hay một số chương trình chuyên biệt như EIT Digital để khuyến khích nghiên cứu sinh theo chương trình Tiến sĩ trong doanh nghiệp.

Le doctorat européen conjoint (Bằng Tiến sĩ hợp tác châu Âu)

Chương trình Tiến sĩ hợp tác châu Âu, hay European Joint Doctorate, tổ chức bởi Horizon 2020, là chương trình đầu tư cho nghiên cứu và đổi mới của Liên minh châu Âu 2014-2020, trong khuôn khổ hoạt động của Marie Skłodowska-Curie.

Chương trình dành cho mọi nghiên cứu sinh quốc tế, kéo dài trong 3 năm. Nghiên cứu sinh  cần hoàn thành việc nghiên cứu ở 3 trường khác nhau, tại 3 quốc gia khác nhau.

HỌC BẬC TIẾN SĨ BẰNG TIẾNG ANH

Trong lĩnh vực khoa học chính xác, khoa học kĩ sư và sinh học, nghiên cứu sinh không bắt buộc phải có trình độ tiếng Pháp để học bậc Tiến sĩ. Việc trao đổi với các giáo viên hướng dẫn có thể bằng tiếng Anh. Nghiên cứu sinh có thể học thêm tiếng Pháp trong quá trình nghiên cứu nhưng vẫn được làm luận án bằng tiếng Anh. Chỉ có bản tóm tắt công việc nghiên cứu là phải dịch sang tiếng Pháp.

Lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn thường yêu cầu nghiên cứu sinh phải có trình độ tiếng Pháp tốt (thường là trình độ B1 hoặc B2). Trong các lĩnh vực thương mại, marketing, khoa học chính trị, truyền thông hoặc luật cũng cho phép nghiên cứu sinh viết luận án bằng tiếng Anh, điều đó tuỳ thuộc vào trường.

Nguồn: Campus France

------------------------------------

Đăng ký tham gia chương trình 7Edu Talent để được nhận gói hỗ trợ săn học bổng hoàn toàn FREE.

=> ĐĂNG KÝ 7EDU TALENT

=> Quyền Lợi Của Thành Viên 7Edu

Những con số ấn tượng của 7EDU trong những năm qua:

• Học bổng cao nhất: 100% toàn khóa (học phí + sinh hoạt phí)

• Tỷ lệ visa du học thành công: 99.99%

• Tỷ lệ sinh viên hài lòng với khóa học + trường đã chọn: 99%

• Mức lương khởi điểm cao nhất của sinh viên $85,000/ năm